Franz Kafka der ki , “ Abartıyorum çünkü anlaşılmak istiyorum “. Aynen öyle başlıkta abarttım çünkü anlaşılmak istiyorum.
Hali hazırda batı illerimizde çok güzide yerlerin tamamı, bir kısmı ya da birçok okulu zorunlu hizmet kapsamına alınmış durumdadır.
Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin ilgili maddesi aynen şöyledir; Zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen eğitim kurumlarının belirlenmesi
MADDE 39 –
(1) Zorunlu çalışma yükümlülüğü kapsamına alınacak eğitim kurumları, kurumun bulunduğu yerin nüfusu, coğrafi konumu, sosyo-ekonomik yönden gelişmişlik düzeyi, sağlık ve ulaşım şartları dikkate alınarak;
a) Eğitim kurumunun bulunduğu yerin bağlı olduğu il veya ilçeye günü birlik gidiş-dönüş imkânının bulunup bulunmadığı,
b) Öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmenlerce karşılanamadığı durumlarda ek ders ücreti karşılığı görevlendirilebilecek yükseköğrenimli potansiyel aday sayısının yeterli olup olmadığı,
c) Eğitim kurumunun bulunduğu yerleşim yerine atanan bir öğretmenin, isteğiyle en az üç öğretim yılı görev yapıp yapmadığı,
ç) Eğitim kurumunun bulunduğu yerleşim yerinde yeteri kadar lojman olup olmadığı ya da barınma, ikamet ve konaklama imkânlarının bulunup bulunmadığı,
d) Eğitim kurumunun bulunduğu yerleşim yerindeki okullaşma oranı, norm kadro durumu ile öğretmen ihtiyacının aynı yerdeki diğer eğitim kurumlarındaki öğretmenlerle karşılanıp karşılanamadığı,
e) Sosyal, sportif ve kültürel faaliyet yapılabilecek ortamların bulunup bulunmadığı,
f) Sağlık Kurumu bulunup bulunmadığı ya da tedavi hizmetlerinin istenilen düzeyde yerine getirilip getirilemediği,
g) Eğitim kurumunun bulunduğu yerde asayişi sağlayacak güvenlik biriminin bulunup bulunmadığı,
ğ) Eğitim kurumunun bulunduğu hizmet alanında başka eğitim kurumu bulunup bulunmadığı,
gibi hususlar ile illerin özelliklerine göre diğer hususlar da göz önünde bulundurulmak suretiyle valiliklerce belirlenerek değerlendirilmek üzere Bakanlığa bildirilir.
(2) Öğretmen ihtiyacı ve çalışma şartlarındaki değişmeler çerçevesinde zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen eğitim kurumları, kapsama alındıkları tarihten itibaren her üç yılda yapılacak değerlendirmeye göre yeniden belirlenebilir.
(3) Eğitim-öğretime yeni açılan ya da dönüştürülen eğitim kurumları ile bulundukları yerleşim yerinin idari bağlılığının değişmesi ve benzeri nedenlerle hizmet alanının yeniden belirlenmesi gereken eğitim kurumları, her yıl valiliklerin kasım ayı içinde yapacakları teklifler doğrultusunda aralık ayı içinde Bakanlıkça değerlendirilir ve Tebliğler Dergisinde yayımlanır.
Madde incelendiğinde ne kadar da suiistimal edildiği aşikârdır. Doğu illerimizde öğretmen tutamazken batı illerinde, bence haksız yere zorunlu hizmet yapılan okullarımızın çokluğu trajik bir durum oluşturmaktadır.
Batı illerinde binde bir zorunlu hizmet kapsamında olabilecek okul var ama şuan birkaç kişinin isteği ile rahatlıkla herhangi bir okul zorunlu hizmet kapsamına alınabilmektedir.
Diyorlar ki batı da bazı okullarda öğretmen tutamıyoruz! Sen batı da tutamıyorsan doğudaki okullar ne yapsın?
Hadi batıdaki o bazı okullarda öğretmen tutamıyorsun tamam, peki ama çözüm bu okulları zorunlu hizmet kapsamına almak mıdır?
Bakın çözüm arıyorsanız ben size yardımcı olayım… Doğu illerinde çalışan öğretmenler batı illerinin şartları en kötü okuluna koşa koşa gelmeye hazır! Sadece batı illerindeki normları boş göstereceksiniz, gerekirse kanun ve yönetmelikte ; “batı illerinde şu bölge ya da şu şartlara sahip okullara il dışı ile gelen öğretmenlerin en az şu kadar sene çalışma şartı vardır” şeklinde yapılacak bir değişiklik ile şikâyetler ortadan kaldırılabilir. Doğu ya da farklı illerden gelen arkadaşlarda bu şartı kabul ederek bu okullara gelir ya da gelmez. Ki bence siz normları açık gösterin batı da bir tane okulda boş norm kalmaz!
Ayrıca doğu illerinde zorunlu hizmet kapsamında çalışan öğretmen arkadaşlarımızın moral motivasyonunu da düşüren bu uygulamadan acilen vazgeçilmelidir. Öğretmenler arasında bile artık “alaya alınır hale gelen” bu uygulama personel arasında huzursuzluk yaratmaktadır.
Küçük bir örnek vereyim. Manisa ili Sarıgöl ilçesi tümüyle zorunlu hizmet kapsamındadır. Araştıran bilen tanır bu ilçeyi. Yönetmeliğin ilgili maddesinde yazanların hiç birine dahil dahi edilemezken tamımı zorunlu hizmet kapsamında… Yazıktır… Bakanlığımızın bu keyfiliğe yol açan uygulamayı görüp acilen çözüm üretmesi gerekmektedir.
Saygılarımla…
MURAT MEHMET GÜLER
Eğitimci – Yazar