Devlet okullarında yurdun dört bir yanında bağış adı altında fahiş miktarda kayıt parası talep ediliyor. Kayıt parasının dışında temizlik vb. malzemeler sebep gösterilerek alınan paralar da uzun süredir gündemde. “Zorunlu bağış” adı altında istenen paralar daha önce İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne şikayet edilmişti.
Bu sefer yasaya aykırı şekilde toplanan paraların adresi Kahramanmaraş depreminde en çok yıkıma uğrayan Hatay oldu. Antakya’daki depremzede bir veli, kayıt formunda aile birliği hesap numarası gördü ve sorduğunda okul müdüründen aldığı yanıt, “temizlik, güvenlik ve benzeri amaçlı malzemeler için bağış yapılması gerektiği” ayrıca, “bağış yapılması durumunda öğrencinin hem güzel bir sınıfa hem güzel bir öğretmene verileceği” oldu. 5 bin liralık bağışta bulunan veli, konuyu CHP Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara’ya ulaştırdı. Cumhuriyet'e konuşan Kara, maddi durumu kötü olan ailelerden de bin liralık ödemeler alındığını paylaştı.
Devlet okullarında çoğunlukla müdürler tarafından yapılan bu esnaf pazarlığı, eğitimdeki fırsat eşitliğini tamamen yok ediyor. Eğitim kurumlarında “bağış” adı altında toplanan paraların yol açtığı bir diğer şey, öğrencileri ekonomik durumlarına göre yani sınıfsal bir şekilde sınıflara yerleştirilmesi oluyor.
Veliler çocuklarının eğitim hayatından endişe duyup şikayetçi olmuyor
Bağışa göre eğitimin durumunu, yıkımın en büyük adreslerinden biri olan Hatay’daki boyutlarını irdeledik. TÖB-SEN Örgütlenme Sekreteri Hizam Hasırcı’nın soL’a verdiği bilgiler çarpıcı. Okul içinde sınıf seçme yöntemiyle, okul dışındaysa adres değişikliği üzerinden velilerden para alınıyor.
Velilerin çocuklarının eğitim hayatından endişe duyması sebebiyle, şikayetçi olma noktasında geri durdukları bir gerçek.
Bazı okul müdürlerinin işini adaletli yaptığını da vurgulayan Hasırcı bazı öğretmenlerin pazarlandığını ve bunun üzerinden “iyi öğretmen” algısıyla velilerden para alındığını ifade etti. Okullarda bağış pazarlığının ortalama miktarı 10 bin lira. Öğretmen pazarlama üzerine kurulan bu gelir kapısı tek yol değil. Bir diğer yol da adres değişikliği üzerinden gerçekleştiriliyor. Hasırcı durumu şöyle özetliyor: “Okul müdürlerine adres dışı kontenjan alma yetkisi verilmiş ve bazı müdürler kontenjanları satıyorlar.”
Bu sorunun kaynağındaki temel problemi anlatan Hasırcı durumu şöyle özetliyor:
“Sebep denetimsizlik, yapılan şikayetlerin ciddiye alınmaması, soruşturmaların düzgün ilerletilmemesi. Yetkililer çıkıp ‘Kayıt parası alınamaz’ açıklamaları yapmasına rağmen, ceza verilmiyor. Göz yumulmasının sebebiyse okullara verilen ödeneklerin çok düşük olması. Fakat toplanan paraların bir kısmı okula aktarılırken, bir kısmı müdürlerin cebine giriyor.”
