HALKIN ENFLASYONU YENİDEN TIRMANIYOR
Aras, açıklamasının devamında şunları kaydetti;
Gıda fiyatlarında ekim ayında yeniden başlayan yükseliş trendi kasım ayında hızlanarak devam etti. Son 54 aydır aralıksız olarak artan gıda fiyatlarında kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 6,9 oranında artış yaşandı. Yılın geride kalan on bir aylık döneminde yüzde 57,3 oranında artan gıda fiyatlarında son bir yıllık dönemde ise yüzde 67,1 oranında artış yaşandı. Ücretle geçinenlerin, dar ve sabit gelirlilerin gelirlerinin büyük bölümünü harcamak zorunda kaldıkları için “halkın enflasyonu” olarak da nitelendirilen gıda fiyatlarında bir önceki 12 aylık ortalamalara göre son 12 aylık dönemdeki artış ise yüzde 82 olarak gerçekleşti.
YOKSULARIN HARCAMASININ YÜZDE 36,6’SI GIDA
TÜİK’in en son açıkladığı tüketim harcamalarıyla ilgili istatistiklere göre en zengin yüzde 20’lik kesim tüketim harcamalarının yüzde 14,5’ini, en yoksul yüzde 20’lik kesim ise yüzde 36,6’sını gıda için yapıyor. Yoksullar her geçen yıl gelirinin daha büyük bir kısmını gıdaya ayırmak zorunda kalıyor. Dolayısıyla gıda fiyatlarında Türkiye’de son 49 aydır yaşanan kesintisiz artış en fazla sabit gelirli ve yoksul kesimleri etkiliyor. Açıklanan enflasyon bu nedenle bu kesimin gerçek hayatta yaşadığı enflasyonu tam olarak yansıtmıyor. Zira TÜİK enflasyonu hesaplarken gıda harcamalarının ağırlığını yaklaşık yüzde 25 olarak esas alıyor. Oysa Türkiye’de asgari ücretle, en düşük emekli aylığıyla geçinmeye çalışan milyonlar, gelirlerinin neredeyse tamamını gıda için ayırmak zorunda kalıyor.
AÇLIK RİSKİ ARTIYOR
İktidarın yanlış ekonomi politikalarıyla tetiklediği yüksek enflasyon sürecinin en ağır faturasını gıda fiyatları yüzünden ücretliler, dar gelirliler, yani yoksullar ödüyor. Vatandaşlar bu faturayı, gıdaya daha fazla para ayırabilmek için, eğitim, sağlık, giyinme, barınma ve benzeri diğer temel gereksinimlerine yönelik harcamalarını kısarak ödüyorlar.
Türkiye’nin, bu iktidar eliyle yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 955 oranında arttı. Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için vatandaşlar bu yıl kasım ayında 1.055 lira ödemek zorunda kaldılar.
Aynı dönemde, kamu çalışanlarının ücretlerinde ise yüzde 780 oranında artış yaşandı. Diğer bir ifadeyle Eylül 2021’de 100 lira olan ortalama kamu çalışanının ücreti şu anda 880 lira düzeyinde seyrediyor. Ücretlerindeki artış gıda fiyatlarındaki artışı bile karşılamaya yetmeyen kamu çalışanlarının alım gücü gıda fiyatlarına karşı erimeye devam ediyor. Ücretler altı ayda bir artırıldığı için bu reel azalma önümüzdeki aylarda artarak devam edecek.
Gıda fiyatları endeksi Haziran 2020’den bu yana her ay, yani aralıksız olarak 54 aydır bir önceki aya göre artıyor. Bu 54 aylık dönemde gıda fiyatları 14 katı arttı.
AYLIK FİYAT ARTIŞI
Kasım ayında süt ürünleri dışındaki tüm gıda harcama gruplarında fiyatlar bir önceki aya göre çeşitli oranlarda artış gösterdi.
Kasımda, ekmek-pirinç-un-bulgur fiyatları önceki aya göre ortalama yüzde 4,9 oranında artarken, et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 4 oranında yükseliş oldu. Süt,
süt ürünleri ile yumurta grubunda fiyatlar bir önceki aya göre yüzde 0,8 oranında azaldı. Yağ harcamaları ise yüzde 5,2 oranında arttı.
Meyve fiyatlarının yüzde 30,2 oranında yükseldiği kasım ayında sebze fiyatlarında da bir önceki aya göre yüzde 14,3 oranında artış oldu.
Bakliyat fiyatlarının önceki aya göre yüzde 6 oranında arttığı kasım ayında salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri işlenmiş gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatları ise yüzde 3,7 oranında yükseldi.
Vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için kasımda, bir önceki aya göre yüzde 6,9 oranında daha fazla para ödemek zorunda kaldı.
