Dumlupınar BİLSEM öğrencileri Furkan Gök, Elif Ece Malkondu ve Ramazan Reşat Kır ve danışman öğretmen Yıldız Leblebicier, tamamen doğa ve insan dostu “Kahverengi Alglerden Biyobozunur Ateş Düşürücü Havlu” geliştirdi. TÜBİTAK tarafından biyoloji alanında Türkiye 4’üncüsü olarak Teşvik ödülü alan havlu, özellikle ateşli hastalıklar, sporcuların sakatlanmaları ve yanıklarda etkili olacak. Havlunun en önemli özelliği ise serin kalabilmesi ve bu özelliğini uzun süre koruyabilmesi.
DENEY SIRASINDA FARK ETTİLER
Projenin danışman kimya öğretmeni Yıldız Leblebicier ateş düşüren havlu ile ilgili şunları söyledi: “MEB’e bağlı bir kurumuz. Üstün yetenekli çocuklarla çalışıyoruz. Okuldan sonra haftada birkaç gün kurumumuza geliyorlar ve onları burada kimya gibi farklı alanlarla tanıştırıyoruz. Aslında düşünen, sorgulayan ve öğrenmeyi öğrenen çocuklar yetiştirerek, bilim insanı olmaları için ilk adımı sağlıyoruz. Bunun içinde birçok laboratuvar çalışması yapıyoruz. Bir gün polimerle çalışıyorduk. Kahverengi alglerden elde edilen polimerlerin kimyasal reaksiyonlarını inceliyorduk. Bunların sonunda seçici geçirgen özelliğine sahip membranlar elde ettik. Bu deneyler sırasında 6’ncı sınıf öğrencilerimden bir grup, bu membranların serinletici özelliğini fark ettiler. Bunun için de ne yapabiliriz derken, internette serinletici havlular gördük. Ancak bunların hepsi polyesterdi. Yani çevreyi kirleten bir numaralı petrol maddeleri. Öğrenciler de bu kirliliği engellemek için doğada yok olabilen bir havlu yapmak istediler. Böylece hikayemiz başladı.
TEŞVİK KAZANDIK
Bu havluları ateşli hastalıklarda kullanabiliriz. Çocuklar çok sık hastalanıyor. Havlu ıslatma sıklığı ve temizliğini yapmak çok yorucu olabiliyor. Diğer yandan sporcu yaralanmalarında buz uygulamalarında kullanmak için daha kolay ve doğa dostu bir ürün. Yanıklarda da kullanılabilir. TÜBİTAK 16. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri yarışmasına başvurduk. 31 Ekim’de Diyarbakır’da biyoloji alanında teşvik ödülü kazandık. 2021 yılının mart ayından beri verdiğimiz emeklerin karşılığını aldık. Çocukların tahtada atom nedir, madde nedir diye anlatılandan daha çok şey öğrendiğini düşünüyorum. Kendileri fark ediyorlar, kendileri üretiyorlar, projeyi yazıyoruz, yarışmalara başvuruyoruz, kendilerini katılıp, kendilerini ifade ediyorlar ve öz güvenleri gelişiyor. Bunları görmek çok keyifli.
PATENT HAZIR SIRA YENİ HAYALLERDE
Havlumuzun patentini aldık, şimdi daha farklı üretim fikirleri üzerine çalışıyoruz. Bu grupla lise bitene kadar kimya ve biyoloji alanında çalışmaya devam edeceğiz. Hayaller çok imkanlar da el verirse yeni buluşlar yapmayı hayal ediyoruz.”
ÖĞRENCİLER NELER SÖYLEDİ?
Elif Ece Malkondu (12): “Bu yarışmaya katılmak beni çok heyecanlandırdı. Hem bölge yarışmasında hem de ulusal yarışmada çok heyecanlandım. Bu projeyi geliştirdiğim ve yarışmalara katıldığım için çok mutluyum.”
Furkan Gök (12): “Yarışma öncesi aylar süren bir laboratuvar çalışmamız oldu. Hem eğlendik hem öğlendik. Kimya bilimi ile tanıştık. Danışman öğretmenimizle birlikte insanların işine yarayacak doğa dostu bir havlu ürettik. Bunu gerçekleştirmek kendime olan inancımı arttırdı. “
Ramazan Reşat Kır (12): “Arkadaşlarımla hem öğrenerek hem araştırarak bir proje yaptık. Kimyayı çok sevdim. Ayrıca Türkiye çapında prestijli bir yarışma olan TÜBİTAK yarışasına katılmak çok güzeldi. Bizim gibi çok öğrenci ile tanıştık ve bilgi alışverişi yaptık. Kendime olan güvenim çok arttı.”
