Vergi sistemindeki adaletsizliğin, gelir dağılımını olumsuz yönde etkileyen etkenlerin başında geldiğine işaret eden konfederasyon, özellikle çalışanların ödediği vergi miktarının birçok işadamını geride bıraktığını; çalışanlardan kesilen ve kaynağından toplanan hazır verginin, devletin ana gelir kaynağı haline geldiğini vurguladı.
Konuya ilişkin Türkiye Kamu-Senden yapılan açıklamada Hal böyle olunca, Hükümet de yıllardır, vergi toplamanın en kolay kaynağı çalışanlar üzerindeki vergi yükünü, giderek artırıyor. Gelir vergisi oranlarını belirleyen kazanç dilimlerinin yıllar içinde neredeyse hiç artmaması nedeniyle çalışanlar, daha yılın ilk aylarında bir üst kazanç dilimine geçiyor ve ödedikleri gelir vergisi oranı yüzde 15ten yüzde 20ye çıkıyor. Öyle ki, yüzde 15 oranında gelir vergisi kesilen brüt kazanç dilimi üst sınırı 2009 yılında 8,7 bin lira iken 2015 yılında bu rakam 12 bin lira oldu. 2015 yılı için geçerli olan gelir vergisi dilimlerini belirlerken, enflasyon ve yeniden değerleme oranlarını dikkate almayıp, alt vergi dilimi bin lira artıran Maliye Bakanlığı, daha fazla vergi toplamak derdine düşünce, düşük maaşlı memurların bile ödeyeceği gelir vergisi oranları da Haziran ve Temmuz aylarında yüzde 15ten yüzde 20ye çıkacak. tespiti yapıldı.
Açıklamada hükümetin çalışanlar üzerindeki vergi yükünü iyice artırıp, 2014 yılında 11 bin lira olan yüzde 15lik gelir vergisi üst sınırını, 2015 yılı için yalnızca 12 bin lira olarak belirleyince bütün ücretlilerin 2015 yılı içinde bir üst vergi dilimine geçmesi ve 5 puan daha fazla vergi ödemesinin kesinleştiğini kaydedildi; devamında, Bu politikalar sonucunda, asgari ücretli çalışanlar da 2015 yılı içinde bir üst kazanç dilimine geçeceklerinden, Aralık ayında ödeyecekleri gelir vergisi yüzde 15ten yüzde 20ye çıkacak ve maaşları azalacak. 15 Haziran itibarı ile maaşları yüzde 3 oranında artacak memurların büyük çoğunluğu, bu ay maaş bordrolarına baktıklarında kötü bir sürprizle karşılaşacaklar. Doktor, öğretmen, hemşire, KİT çalışanı, sözleşmeli personel gibi birçok kamu görevlisinin ödediği gelir vergisi oranı çoktan yüzde 20ye yükseldi bile. Böylece Hükümet, memurlara yüzde 3 zammı daha vermeden, vergiler yoluyla yüzde 5 kesinti yapıp, verdiğini fazlasıyla geri almış oldu. Diğer kamu görevlileri ise önümüzdeki birkaç ay içinde aynı makûs kaderi paylaşacak; Eylül ayına gelindiğinde bütün memurların ödeyeceği gelir vergisi oranı yüzde 20ye çıkmış olacak ve enflasyon yükselmeye devam ederken maaşları artmak yerine azalacak. izahı yapıldı.
VERGİ SİSTEMİ ÖĞRETMENLERİ MAĞDUR EDİYOR
Haziran ayına kadar maaşından 296,4 lira gelir vergisi kesintisi yapılan 4. derecenin 1. kademesindeki 25 yıllık bir öğretmen de Temmuz ayında kısmen, Ağustos ayında ise tam olarak bir üst vergi dilimine geçecek. Söz konusu öğretmenin ödeyeceği gelir vergisi Temmuz ayında 399,7 liraya, Ağustosta ise 407,0 liraya yükselmiş olacak. Temmuz ayında maaşına 94 lira dolayında zam alacak olan bu öğretmen, aynı ay içinde 110,6 lira daha fazla vergi ödeyeceği için maaşında artış yerine, 16,6 liralık bir azalma ile karşılaşacak. Haziran ayına kadar ek ders ücretleri de dâhil 265,3 lira gelir vergisi ödeyen 3. derecenin 1. kademesindeki bir öğretmen; yüzde 20lik dilime kısmen girdiği Temmuz ayında 294,0 lira, gelirinin tamamından yüzde 20 vergi kesileceği Ağustos ayında ise 364,3 lira gelir vergisi ödeyecek. Bu öğretmenin maaşı Temmuz ayında yaklaşık 87 lira dolayında artarken, ödeyeceği vergilerdeki artış 98,9 lirayı bulacak. Böylece söz konusu öğretmenin alacağı yüzde 3 zam maaşına artış olarak yansımayacağı gibi maaşı da 11,9 lira düşecek.
Araştırma, düşük maaşlı kamu görevlilerinin de gelir vergisi oranının yüzde 20ye yükselmesi dolayısıyla kayıplar yaşayacağını ortaya koydu. Buna göre üniversite mezunu, 16 yıllık, 3. derecenin 2. kademesindeki memur ünvanlı bir kamu görevlisi, Haziran ayına kadar aylık 175,9 lira gelir vergisi öderken, Temmuz ayında bu rakam 181,2 liraya, yüzde 20lik dilime geçtiği Kasım ayında 235,0 liraya, Aralık ayında ise 241,6 liraya yükselecek.
Şu anda sosyal yardımlar hariç 2093,9 lira maaşı olan memur, Haziran ayında 62,8 lira zam alacak ve gelir vergisi artışları nedeniyle eline Kasımda 2097,6 lira; Aralıkta ise 2091,0 lira geçecek. Buna göre memurun 2015 Aralık ayı maaşı, 2015 Ocak maaşının bile 2,9 lira altına düşmüş olacak.
ASGARİ ÜCRETLİ TARİHİNDE İLK DEFA BİR ÜST DİLİMDEN VERGİ ÖDEYECEK
2015 yılının ilk 6 ayı için asgari ücretlinin gelir vergisi matrahı 1021,3 TL olarak belirlendi. Temmuz ayında bu rakam 1082,5 lira olacak. Asgari ücretli bir çalışanın bu yıl Aralık ayı itibarı ile brüt geliri 12 bin lirayı aşacağı için yüzde 20 gelir vergisi ödeyecek. Böylelikle Türkiyede en düşük maaş alan kesim olan asgari ücretli bile orta seviyede kazancı olan bir iş adamı oranında gelir vergisi ödemiş olacak. Asgari ücretliler şu anda aylık 153,2 lira gelir vergisi öderken, bu rakam yılın son ayında 193,5 liraya çıkacak ve asgari ücretlinin maaşı bile 40,3 lira daha vergiye gidecek, böylece maaşı da aynı miktarda düşmüş olacak. Böylece Aralık ayında bir asgari ücretlinin eline 1000,5 lira yerine 960,2 lira geçecek.
KONCUK: VERGİ YÜKÜ MEMURUN OMUZLARINDA
Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk yaptığı yazılı değerlendirmede, asıl amacı çok kazanandan çok; az kazanandan az vergi almak olan vergi sisteminin, Türkiyede yakaladığından vergi almak şeklinde işlediğini belirtti.
Memurların ve sözleşmeli personelin; iş adamlarından, sanayiciden, yıllık kazancı milyonlarca lirayı bulan işletmeciden daha fazla gelir vergisi ödediğini vurgulayan Koncuk, bu adaletsizlik nedeniyle memur maaşlarına yapılan yüzde 3lük zammın vergiye bile yetmediğini, yaklaşık 2 milyon kamu görevlisinin maaşının Haziran ayından sonra artmak yerine azalacağını söyledi.
İsmail Koncuk, Türkiyede gelirin yüzde 10-15ini alan çalışanlar, toplanan gelir vergisinin yüzde 65ini ödüyorsa; burada adaletten söz etmek imkânsız. Haziran ayında zamlı maaş alacağını umut eden birçok memur, gelir vergisi oranı yüzde 15ten yüzde 20ye çıktığı için daha düşük maaş alacak. Hükümet bir eliyle zam olarak verdiğini, öbür eliyle vergi olarak geri alıyor. Bu mağduriyetin giderilmesi için ya her yıl maaş zamlarını vergi adaletsizliğini de hesaba katarak belirlemek ya da çalışanlar için farklı bir gelir vergisi tarifesi belirlemek gerekiyor. Toplu sözleşme görüşmelerinde, vergi dilimlerinin yükseltilerek, bu mağduriyetin giderilmesi için talebimiz olmuştu ama yetkililer, kolay yoldan vergi toplamayı seçtikleri için, buna yanaşmadılar. Bugün memurların yüzde 80e yakınının ödediği vergi oranı, yüzde 15ten yüzde 20ye yükselmiş durumda. Ekim ayından sonra tüm kamu çalışanları yüzde 20lik dilime girmiş olacak. En düşük maaş alan bir hizmetli bile, gelirinin yüzde 20si kadar gelir vergisi öderken; iş adamları, sanayiciler, işletmeciler, çeşitli yollarla daha az vergi ödemeyi başarıyorlar. Dünyada, çalışanların bu denli mağdur edildiği başka bir ülke yoktur. dedi.
