Uzmanlar, çocuğun dijital teknolojiyi kullanması değil, nasıl kullandığının önemli olduğunu söylüyor. bu noktada ailelerin dijital teknolojilerin avantajlarının da tehlikelerinin de farkında olması gerekiyor. FutureBright Group’un Türkiye’de teknoloji kullanımı eğilimi konusunda gerçekleştirdiği son araştırmaya göre her 3 çocuktan 1’i dizüstü bilgisayar ya da tablet kullanıyor. Araştırmaya göre, çocukların yüzde 69’u akıllı telefon kullanırken, yüzde 52’si bir akıllı telefona sahip. Çocukların yüzde 33 tablet kullanırken, yüzde 27’sinin de kendi tableti bulunuyor. Dizüstü bilgisayar kullanan çocuk oranı ise yüzde 33. Çocukların telefon, tablet ya da bilgisayarı yoğun bir şekilde kullanmasının nedeni çoğunlukla sosyal medya ve oyun oluyor.
Sanal kimliklerle yaşam
Yetişkinlerin zamanının büyük bölümünü geçirdiği sosyal medya çocuklar için riskler de taşıyabiliyor. Bazı çocuklar için bağımlılık noktasına gelen sosyal medya ve dijital dünya uzmanlara göre, çocuğu gündelik hayattan kopartıp, sanal kimliklerle yaşamaya itiyor. Bu çocuklar, gerçek dünyada ilişkiler kurmak yerine, sanal dünyada arkadaş edinerek sosyal iletişim becerilerini geliştiremiyor.
Bilinçli kullanım faydalı
UNICEF tarafından yapılan ‘Dijital Dünyada Çocuklar’ isimli bir çalışma sosyal medyada belirli bir zaman geçirmenin çocuklar için gerçekten iyi olduğunu ve dijital teknolojinin çocukların sosyal ilişkileri için faydalı olduğunu ortaya koyuyor. Bilinçli bir şekilde kullanılan sosyal medya çocukların akranlarıyla ilişkileri ve genel iletişim becerileri açısından olumlu karşılanıyor. Instagram gibi platformlar, çocuklara kendilerini yaratıcı bir şekilde ifade etmek için ilham veriyor. Ancak tüm faydalara rağmen ailelerin siber zorbalık ve uygunsuz içeriklere maruz kalma gibi tehlikelerin de farkında olmaları gerekiyor.
İşte zararları
Uzman Sosyal Medyacı Mustafa Özalp, sosyal medyanın çocuklar üzerindeki zararlarını anlattı:
● Diğer sosyal medya kullanıcıları tarafından rahatsız edilip siber zorbalığa maruz kalabilir.
● Cinsel içerikli paylaşımlarla karşılaşabilir.
● Kötü niyetli kişilerin saldırılarına ve tacizlerine uğrayabilir.
● Yaşına uygun olmayan reklam içeriklerine maruz kalabilir.
● Kullanıcı bilgileri deşifre edilebilir ve sosyal medya hesapları kötü niyetli kişilerin eline geçebilir.
● Kendisine dair gereğinden fazla bilgi paylaşımında bulunarak güvenliğini tehlikeye sokabilir.
● İnternet ve sosyal medya kullanımı sebebiyle fiziksel aktivitelere daha az zaman ayırdığı için obezite gibi sağlık problemleri yaşayabilir.
'Yasak değil kural koyun'
Sağlık ve Eğitim Vakfı (SEV) tarafından düzenlenen Eğitimde Çocuk Koruma Sempozyumu için Türkiye’ye gelen Paris VII Üniversitesi’nden Psikanalist Serge Tisseron, çocukların sosyal medyayı aşırı kullandığından yakınan yetişkinlere önemli mesajlar verdi:
● Sosyal medya ve dijital teknolojilerin aşırı kullanımıyla ilgili çok fazla kaygı var ve elbette buna dikkat etmek gerekiyor. Ama kaygı duymak yerine önlem almamız gerekiyor.
● Çocuğun sosyal medyayı ve dijital teknolojiyi kullanması değil nasıl kullandığı önemli. Dijital teknolojilerin avantajlarının da tehlikelerinin de farkında olursak bu teknolojilerden faydalanabiliriz.
Doğru örnek oluşturulmalı
● Çocukları sosyal medyada vakit geçirdikleri için eleştirmek ya da yasaklar koymak hiçbir zaman doğru bir yöntem olmadı. Çocuklar meraklıdır, keşfetmek isterler. Ergenler ise kendilerini kabul ettirme dönemindedir, ne derseniz tersini yapmak isterler. Sakın unutmayın, siz de bir zamanlar hem çocuk hem de ergendiniz.
● Yasak koymak yerine, kurallar belirlenmeli. Mesela ailece yemek yenirken ve uyku saatinde yatak odasında cep telefonu kullanılmaması kuralı konulabilir.
● Çocuğunu üç yaşından önce ekran başına oturtmayan anne babanın elinden cep telefonu düşmüyorsa bu bir işe yaramayacak. Çocuk da büyüdüğünde sosyal medyayı patolojik boyutta kullanacak. Yetişkinler olarak bizler doğru örnek oluşturmalıyız. Biz çocuklarımızdan kendi yapmadığımız şeyleri yapmalarını bekleyemeyiz.
Sevim Büyüktaş DEMİR / Posta